Uitmuntende vertaalde boeke van PROTEA!

Vier belangrike vertaalde werke deur PROTEA uitgewers:

Van de Vendel, Edward:  En toe kom Tom(PROTEA,   2015). Illustrasies deur Philip Hopman. In Afrkaans vertaal deur Daniel Hugo.

“Die hond is sommer net daar”. Kix en sy sussie Emilia word onverwags besoek deur die mooiste wit Piranese berghond met die hartseer oë.  Hy is nie ‘n spookhond nie, hy wil duidelik by hulle gesin wees. Met hul Oupa se koms woed dit duidelik dat hy aan die bure oorkant die straat behoort; hy is hul seun Cracker se hond, maar  Cracker is opgesluit nadat hy mal geword het omdat hy al sy diere verloor het.  Hulle doop die hond Tom, maar sy naam is eintlik Nanook. So word Tom al meer deel van die gesin;hy is mal oor liefkosings en baie beskermend teenoor die gesin.

Maar die bure dring daarop  aan dat die gesin seshonderd dollar vir die hond betaal. Totdat Cracker een nag tuis is, en die verhaal tot sy  dramatiese einde kom.

Hierdie is ‘n boek wat elke kind wat lief is vir diere sal geniet. Daniel Hugo se vertaling lees lekker; hy hou by die eenvoud van die teks en die leser word juis betrek by die verhaal omdat dit spreek van opregte gevoel en omgee.  Dit is geskik vir ‘n wye ouderdomsgroep enword hoog aanbeveel ook vir biblioteek versamelings.

Kuijer, Guus: Die boek van alle dinge ( PROTEA, 2015)   Uit Nederlands vertaal deur Martjie Bosman.

Die skrywer vertel in sy voorwoord dat ‘n Meneer Klopper hom genader het om sy boek te lees. Dit is oneerbiedig geskryf, want sy jeugjare was nie gelukkig nie.

Thomas is ‘n sensitiewe seun wat dinge sien wat niemand anders sien nie. Hy skryf Die boek van alle dinge as ‘n 9jarige seun, en hoop om eendag gelukkig te wees, Volgens sy pa handel alle belangrike boeke oor God. Maar sy ma  weer glo dit handel oor die liefde en oor God.  Die Bybel en hul pa se benadering tot godsdiens is baie sentraal aan die gebeure geheg.

Dit is dus ‘n verhaal wat belangrike kwessies soos ‘n pa wat sy gesin met ‘n ysterhand regeer en sy vrou slaan as hy nie hul gedrag goedkeer nie. Margot Thomas se suster prober gewoonlik om die situasie te ontvlam met ‘n gegiggel of dom opmerkings. Tot die dag wat sy standpunt inneem en hul pa konfronteer oor die briefie wat Thomas in sy pa se bybel gesit het. Die briefie wat sê:”’n Man wat sy vrou slaan onteer homself”.

Die skrywer hanteer hier ‘n belangrike tema met sensitiwiteit, intelligensie en ‘n sterk poetise aanslag,  en selfs ‘n tikkie humor. Dit is nie ‘n boek wat sonder handskoene aangepak kan word deur jong kinders nie; in der waarheid is dit’n boek wat ook sterk tot volwassenes sal spreek.

Prenteboek:  Velthuijs, Max: Padda is ‘n padda( PROTEA, 2015). VertalerAmelia de Vaal.

Die skrywer is in 2005 oorlede. Voor sy dood in 2004 ontvang hy die Hans Christian –medalje vir sy bydrae tot kinderlektuur. Hy was veral bekend vir sy Padda-prenteboeke.  Die Padda karaktertjie sal altyd tot lesers spreek met die lewenslesse wat op ‘n eenvoudige wyse oorgedra word.

Padda dink hoe gelukkig hy is dat hy kan swem en spring en pragtig is met sy groen kleur. “Om ‘n padda te wees is die beste ding op aarde!” Maar sy vriende konfronteer hom met hul spesiale eienskappe- eend sê  hy kan tog vlieg, en padda probeer hard om ook te vlieg. Maar al sy pogings misluk. Rot prober hom oortuig dat dit nie belangrik is nie; en Vark weer vertel da thy baie ander dinge kan doen soos koekbak. Haas leen Padda ‘n boek , maar Padda kan ook nie lees nie. Haas troos hom met die woorde dat hulle almallief is vir hom, al is hy net ‘n Padda.

‘n Pragitge hardeband boek in groot formaat waarin Velthuijs se eenvoudige dog treffende illustrasies sonder beperkings kan leef. Die illustrasies is bedrieglik eenvoudig , onopgesmuk “geraam” in prente wat elkeen ‘n skildery op eie meriete kan wees, die boodskap is duidelik een van aanvaarding van wat jy is; en die krag van opregte vriendskap. So spring Padda in die finale illustrasie ‘n groot paddaspring” soos wat net paddas kan spring. Dit voel sowaar asof hy vlieg”.

Ek is bly dat so ‘n belangrike illustreerder se werk in Afrikaans beskikbaar gemmak is. Hoogs aanbeveel.

Morpurgo, Michael: Hoekom die walvisse gekom het(PROTEA, 2015) Uit Engels vertaal deur Kobus Geldenhuys.

Hierdie verhaal is ‘n belangrike klassieke werk deur die skrywer van Krygsperd (War horse); die rolprent en teater opvoering is internasionaal bekend.   

Gracie en haar vriend Daniel is maats wat saam bootjies bou en dan gaan seil.  Hulle bly in ‘n vissersgemeenskap, en word gereeld deur hul ouers gewaarsku om weg te bly van die Voëlman af, want hy is ‘n kluisenaar , en volgens die mense mal, die duiwel self wat jou toor en vervloek as jy naby hom kom. “Hy is meer soos ‘n uil wat jy net in die donkerof teen dagbreek en skemer sien verby fladder”.

Maar die twee kinders is altyd op soek na ‘n lekker plek waar hulle met hul bootjies kan seil. So is Rushy-baai die mees geskikte plek. Ongelukkig is dit naby die Voëlman se huisie .

Hier is dit onvermydelik dat hulle hom sal teëkom, endit is die begin van ‘n geheime vriendskap met die ou man wat doof is en met hulle kommunikeer deur in die sand te skryf en boodskappe vir mekaar te laat.  Op ‘n stadium breek die oorlog uit en Gracie se pa besluitom aan te sluit by die Vloot. Moeilike tye kom vir die vissersgemeenskap, en sy en

haar ma oorleef met skenkings van brood en heuning wat die Voëlman by hul voordeur laat.

Die Voëlman vertel ook aan die twee kinders dat hulle nooit na Samson eiland moet gaan nie, aangesien die eiland vervloek is en net groot gevaar inhou. Toe die twee een nag uit desperaatheid een van Daniel se pa se bote steel om vis te vang verdwaal hulle in digte mis en land op Samson.  Hulle weet dat die Voelman wel Samson besoek om vure aan te steek teneinde seevaaarders daar weg te hou. Met hul tuiskoms word die twee verbied om met mekaar te speel en hou net Daniel vol om hom skelm te besoek.  Hulle twee doen saam houtwerk want die ou man maak die pragtigste beelde van seevoëls, en Daniel leer by hom.

Daniel se ouer broer Groot Tim is ‘n boelie en hy en sy vriende beluit  die Voelman is ‘n spioen vir die viand en moet ‘n les geleer word.

Die twee kinders prober hom waarsku, en dit gaan gepaard met die klimaks van die verhaal wat gaan oor ‘n walvis wat terug in die see moet kom sodat al die walvisse nie nader swem en doodgemaak word nie.  Hoe gaan dit moontlik wees?

Genoeg van die storie! Die verhaal kwalifiseer op alle gebiede aan die vereistes van ‘n goeie jeugverhaal-  ‘n goeie plot, interessante kleurvolle karakters; ‘n oortuigende milieu wat deeglik geskep word vergesel van ‘n kaart wat baie help met die leser se orientering; ‘n wonderlike lewensles oor verdraagsaamheid en vriendskap en bygelowe;  ‘n sterk spanningselement ; sommer net ‘n wonderlike storie wat boei en jou bybly. Defnitief hoogs aanbeveel vir alle versamelings. 

 

Lona Gericke  Augustus 2015.