101 Nagmerries deur Jaco jacobs

Jacobs, Jaco:   101 Nagmerries(LAPA, 2019). Illustrasies deur Imile Wepener.

Net om na die inhoudsopgawe van hierdie versameling van 101 nagmerries tekyk laat jou asem behoorlik wegslaan! 296 bladsye met stories meestal nie meer as twee bladsye nie, en ingesluit bangmaak-gediggies met Knoopoog op die laaste bladsy om te verseker dat jy lekker slaap…

Jy vind uit hoekom niemand by tannie Hannie op die plaas kuier nie; ‘n vreemde boom in die tuin van ‘n wetenskaplike wat verdwyn het, ‘n grillerige masker wat jy liewers nie oor jou kop moet trek nie; Ninnie die spookdogtertjie wat sukkel om maats te maak; Vernon wat laat is vir skool omdat ‘n lugskip met ‘n glimmende oog verwoesting saai; Tannie Annie wat uitvind mens kan skrik vir koue pampoen veral as dit lewendig word; Charlie wat met lewende graffiti te doen kry ; ‘n swart kol teen ‘n muur in die skool wat kinders hipnotiseer; Berta wat gelukkig nooit onder haar bed kyk nie; dat wat at jy nie weet nie kan jou werklik seermaak; dat dit is gevaarlik om op ‘n spooktrein te ry; Meneer Pauw die onderwyser wat twee keer per kwartaal vreemd optree en dan verander sy oë ook van kleur; Regard in die klerewinkel met ‘n pop wat op ‘n haar netsoos hy lyk; nare dinge kan jou tref as jy iemand se partytjie prober omver gooi net omdat hulle vreemde goeters eet; ‘n towerpen wat skatte ontbloot; ‘n doodgewone parkie bedek baie geheime want dit was eers ‘n begraafplaas;  pasop vir ‘n haarkapper wat bekend is dat hy so lekker hare knip…;vreemde weer lewer ‘n plaag van verwoestende paddas op; moet nie jou hand in ‘n oop gat in die pad druk nie omdat geluide daaruit kom nie; Abri wat  deur ‘n vlermuis gebyt word en  verander in een; wegkruipertjie speel kan dalk snaakse deelnemers oplewer; ‘n tandarts wat op sy tande kners doen dit dalk want hy is dalk ‘n reptiel met ‘n swart-grys tong; ‘n spook in ‘n koshuis spook dalk regtig; dalk is dit gevaarlik om met die skoolgeraamte te dans, veral as jy met haar beenhand huistoe gaan; waak daarteen om die skub van ‘n draak huistoe te neem en dit nie betyds terug te besorg nie. Kinderspeletjies by ‘n verjaarsdagpartytjie  mag dalk ‘n werklike slangetjies en leertjies speletjie bevat. Iemand se oor in jou wasbak mag dalk gevaarlik wees. Kevin is ‘n stout seun wat uitvind wat Kamp regruk nou werklik vir hom inhou. Ivan slaag daarin om die vinnigste ou in sy klas Basil  te wen toe Basil deur die rondgaande epidemie getref word en aggressief begin optree. Hansworse bly nou maar eenmaal grillerig, veral as jy hulle wegjaag. Gelukkig gaan stap Janke met Kaptein die herdershond want die ou huis mag dalk geheime gevare inhou wat Kaptein instinktief aanvoel. ‘n Gesin wat in voëlverskrikkers verander wanneer hulle op ‘n plaas gaan aarbeie plant; op volmaan nagte gebeur daar snaakse dinge, soos Jenny wat beweer dat sy deur ‘n werewolf aangeval is.

Hierdie uiteenlopende verassende stories word aangevul met ‘n versameling gedigte wat netso angswekkend werk:’n Katvoet juffrou, Koggelmanderman, ‘n Laksman, Halloween, Klaarpraat met jou, Spookasem, die lang skraal man…, die spookhond van Donkerdal; Nagwag en die Egiptiese mummie; die spook van Uniondale; die heks van Hexrivier; Frankenstein, monsterslym; nagmusiek waar twee dansende geraamtes dopgehou word; ‘n Geheime bestanddeel in tannie Annie se souttert; ‘n huis wat sug en kreun, tant Anna se portret wat ‘n mens bangmaak; visvingers; niks om voor bang te wees nie; ‘n ruiter sonder ‘n kop; ‘n bosmeisie; die meermin se lied; ‘n afgekapte hand; as die vloerplanke kraak; die roep van’n uil; Swartbaard die seerower kaptein; die Jeti; Baba jaga; ‘n Waterslang; ‘n lewendige mallemeule; die legend van die middernagman; ‘n nagwind wat jou asem steel; ‘en o.a.my gunsteling rympie van die  Ysvrou :

“Kromverkluimde voëltjie

Onder die winterkaal prieel

Die Ysvrou het laas nag stil-stil

Jou asempie kom steel”.

Daar is self strokiesprent-verhaaltjies soos die Sleutel; Wesens uit die buitenste ruim wat met pruike inpas by aardse skoolkinders; Twiet met gevaarlike voëls, en Voëlverskrikkers.

Afgesien van hierdie groot verskeidenheid van nagmerrie-stories, is daar die illustrasies van Imile Wepener wat jou asem wegslaan en die teks nog meer angswekkend aanvul. Met ‘n treffende omslag teen ‘n donker agtergrond plaas hy met groot insig en vernuf die kleurvolle bangmaak karakters in die verhaaltjies. Hy gebruik helder kleure, ‘n ryke verbeelding en baie fyn humor om die boodskap te vertel. Hy skilder met selfvertroue en ‘n seker inslag. Sy spinnekop se web is donkerrooi; sy waterslang het diep kleure , ‘n ronde oog omring met rooi en de diamant op sy voorkop vonkel lokkend. Die ou vrou wat herinner aan die heks met Hansie en Grietjie het geel yskoue uitdrukkinglose oë. Die nagwind wat druis deur die begraafplaas is met beweging geteken teen ‘n donker agtergrond en ‘n geel maan. Sy tweede laaste illustrasie van die mense op straat op ‘n dubbel bladsy vertel dat mense skaars sien wat om hulle aangaan.  Die dansende geraamtes in die nag lyk potsierlik en komies maar ook grillerig.

Voorwaar is die venootskap tussen skrywer en illustreerder hier ‘n wenresep. Ek hoop om hom nog meermale te ontmoet.

Lulu, Toring van Jasmyn en Sindikaat

Lulu se nuwe avontuur, en die SANLAM pryswenners 2019:

Viljoen, Fanie: Olke bolke, Lulu( LAPA, 2019)Illustreerder Elsbeth Eksteen.

Fanie Viljoen se gewilde reeks oor die dogtertjie Lulu met die talent om klere te ontwerp, deel hier met haar jong lesers ‘n nuwe avontuur, getooi in Elsbeth Eksteen se kenmerkende dogtertjie-vriendelike illustrasies.

Op ‘n dag ruik Lulu babapoeier in hulle  huis. Oom Theuns die motorbestuurder het gevra of hulle ‘n paar dae na die seuntjie kan kyk terwyl sy dagmoeder siek is. By die skool is daar ‘n nuwe leerder in hulle klas, Greta. Greta prober dadelik almal se guns wen met koek uitdeel, maar agter Lulu se rug beskinder sy haar by die tweeling.  Sy daag Lulu uit met ‘n modeparade-kompetisie. Lulu wil graag ‘n modeontwerper word, maar dalk is Greta meer talentvol as sy. Toe haar boek waarin sy al haar idees aanteken verdwyn, maar later weer verskyn,is sy stomgeslaan om  by die kompetisie te sien dat  Greta se ontwerpe presies soos hare is! Behalwe natuurlik vir die finale ontwerp  wat sy nie in haar boek gehad het nie, en waar Greta se gebrek aan talent toe baie duidelik openbaar word. Dalk  het  Greta  nou ‘n les geleer.

 Ideale leesstof vir beginnerlesers wat hou van regte verfynde “dogtertjie”-stories met frilletjies en valle en oulike babas… en ‘n gawe talentvolle hoofkarakter wat ten spyte van Greta se afguns, nogtans bereid is om daarna met haar vriende te wees.

Derick van der Walt:Toring van Jasmyn( Tafelberg, 2019). SANLAM pryswenner- Goud vir Jeuglektuur.

Markus en sy sussie Nina en ‘n vriend Neil vergesel hulle pa op ‘n besigheidsreis na  Istanbul.   

Die verhaal is dus geplaas in hierdie kleurvolle maar ook gevaarlike milieu waar ‘n bom onlangs op die lughawe ontplof het. Tipies jongmense verken elkeen die nuwe vreemde omgewing op hul eie manier:  Nina koop net aanmekaar goed, maar Markus word geïnteresseerd in die ou gebou, die toring van Jasmyn op een van sy nagtelike wandelings. Hy let op dat jong mans in swart gekelee die plek besoek en wonder waarom hierdie besoeke gaan.

Nina raak bevriend met die Turk Sahib, en hy nooi Markus om saam met sy span sokker te speel. So word hulle ook genooi na Sahib se oom se huis, en hulle ontmoet ook sy suster Meryem en ander familie. 

Die toeriste bedrywighede van die karakters word   ‘n ervaring vir elkeen op ‘n veel dieper vlak deurdat hulle met ‘n Turkse gesin bevriend raak. Terselfdertyd is daar ‘n sterk spannings-element met Markus se belangstelling in die Toring van Jasmyn wat opbou tot ‘n klimaks wanneer Nina ontvoer word en hy vermoed waar sy aangehou word.

Derick van der Walt kyk na Istanbul met fyn waarneming en interessante kommentaar, en sy beskrywings van die plek is netso kleurvol as Istanbul self.

Die jongmense word ook oortuigend uitgebeeld, elke individu is geloofwaardig en oortuig, ook Neil met sy boodskappe aan ‘n vriendin waarin hy kommentaar lewer oor hierdie gesin. Neil vertel dan aan haar dat Markus ‘n stiefma Charlotte het en dat hy emosioneel nognie die egskeiding van sy ouers aanvaar het nie. Maar ook hier vind daar ontwikkeling plaas en maak Markus kontak met haar d.m.v die lampie wat hy toe vir haar koop.   Die leser hoor ook dat Neil sy ouers verloor het.

Hier is daar dus nie die fout wat so baie skrywers maak om issues ‘n sentrale fokus van die verhaal te maak nie; karakters se emosionele problem plaas soms ‘n demper op die leser se genot met die lees van ‘n verhaal.  Hierdie skrywer weet hoe om ‘n gesonde balans te handhaa. Baie subtiel vertel hy  jou van persoonlike problem waarme die jong karakters worstel, en baie subtiel ook weer is daar die tekens van hoop en vernuwing.  

Van der Walt is gemaklik met Afrikaans, met sy karakters en vertel ‘n boeiende verhaal wat afspeel in ‘n eksotiese omgewing, maar ook word jy as leser bekend gestel aan werklike mense in hierdie vreemde land en die probleme waarmee ook hulle te kampe het. 

‘n Waardige wenner van die SANLAM goue medalje. Die boek sal tieners boei en betrek ook op emosionele vlak.

Barnard, Annerle:  Sindikaat( Tafelberg, 2019).  Silwer medalje wenner.

Paul en sy twee vriende Karlien en Adriaan is in opdrag van Paul se pa op ‘n safari na Zimbabwe en Zambië onder aanvoering van die rowwe onverskrokke recce Bossie. Hulle is in lewensgevaar nadat Paul heel onskuldig en niksvermoedend sy hand in ‘n Chinese vriend  Chang se beskuitblik gesteek het en  hulle so bloot toevallig met ‘n sindikaat en smokkelary kennis gemaak het. Buitendien was Paul voorheen ontvoer, en vandaar sy pa se besluit dat hy ‘n lyfwag moet hê. Bossie moet die jongmense beskerm teen moontlike bendelede wat Paul se bloed soek, en hy tref voorsorgmaatreëls, selfs deur wapens oor die grens te smokkel. Hulle eerste kennismaking met die vyand is by die Victoria Falls Nasionale Park. Bossie reken egter gou met die twee aanvallers af.

Baie  minder vervelig as my verbeeldinglose weergawe van gebeure is die werklike situasies en veral Paul se kommentaar, emosionele uitbarstings en  waarnemings in kleurvolle byderwetse taal wat tieners ken. Daar is wrede situasies ook, soos toe Paul sy geliefde kat Russel gekruisig gesien het voor hul vertrek, of Guinness die hond wat net net ‘n aanval oorleef, of Karlien se poedel se keel wat afgesny word… of die boot aanval op die Zambesi rivier…

Hierdie word ‘n reis van vele spannende ontmoetings tussen die jongmense, hul beskermheer Bossie, en ‘n sindikaat wat hulle medoënloos agtervolg.

Die skrywer plaas die gebeure in Zimbabwe en Zambië in hoofstukke, afgelos met hoofstukke wat die gebeure in Bloemfontein vooraf, vertel. Hierdie is dus ‘n slim manier om die leser geleidelik ‘n volledige prentjie te gee van die hele ontplofbare situasie waarin die karakters hulle bevind.

Paul as verteller is ‘n boeiende energieke hoofkarakter met sterk emosies en hy handhaaf ‘n vinnige tempo van vertel en meelewing.  Sy beskrywing van situasies en insidente is skerp, soms komies en altyd raak, bv. as hy sê: “ Bossie se kop raas in stereo”.  En “As die humiditeit jou alleen in hierdie wêreld kry, pop hy jou soos ‘n springmielie”.   

‘n Verhaal wat op ‘n gallop hardloop en die leser ‘n genotvolle leeservaring bied.  

Prenteboeke vir groot plesier met Tjoppie, die hasie van fluweel en Dr. Seuss

De Villiers, Liz: Tjoppie en die skat(H&R, 2019) Illustreerder Vian Oelofsen.

Om te grawe is Tjoppie se gunsteling tydverdryf. Toe hy op iets eienaardigs in die tuin afkom wat bo die grond uitsteek, begin hy dadelik grawe en ontdek toe sy been tot Warrie se blydskap om ontslae te wees van die harde been wat sy slap so bederf het!

Die illustrasies Van die bekoorlike grootoog hondjie is eenvoudig treffend en effektief. Die teks is ook heerlik leesbaar sodat die boek sal werk as voorless of selflees materiaal. 

De Villiers, Liz: Tjoppie en die tweeling( H&R, 2019) Illustreerder Vian Oelofsen.

Tjoppie gaan kuier by nuwe maatjies, tweeling hondjies Flapsie en Flopsie. So leer hy ook hoe hulle speelgoed deel  en elkeen ‘n beurt kry om die bal te gooi. En hy gaan doodgelukkig huistoe met ‘n foto van hulle drie.

Weer netso prettig en kleurvol; die hondjies is oulik en kleuters leer sommer saggies ook oor mededeelsaamheid.

Dr. Seuss: Vier titels, naamlik  Een vis, twee visse…;Hoe die Grons kersfees gesteel het; Horton hoor ‘n hoe!; en Kane k vir my ‘n troeteldier kry? ( PROTEA, 2019). Afriaanse vertaler : Philip de Vos.

Dr. Seuss se boeke bly deur die jare gunstelinge vir jong lesers, en baie kinders het leer lees en lief geword vir boeke juis deur bloot gestel te word aan sy skerp humorsin, slim gebruik van woorde en klanke  en waarnemingsvermoeë.   

Philip de Vos vertaal weereens soos die meester wat hy is, en so is hierdie titels in Afrikaans ‘n groot bydrae tot Afrikaanse versamelings tuis en in biblioteke. Hoogs aanbeveel.

Flanders, Bianca: Prinses Pampoenpit( LAPA, 2019) Illustrasies deur Zinelda McDonald.

Prises Pampoenpit is die allerpragtigste dogtertjie met ‘n bos krulhare. Maar sy hou nie van die krulle nie, en wild it net wegsteek. Haar sussie oortuig haar egter dat haar hare towerkrag besit- dat dit in die reën vanself begin kartel  en baie spesiaal is. Toe sy besluit om die hairband los te maak , is daar ‘n krul-ontploffing, en sy gaan nou haar hare soos ‘n regte prinses begin dra!

‘n Vrolike boek met beweging, energie,en met die teks wat rym gekombineer met Zinelda McDonald se uitbundige speelse illustrasies, sal die boek menige dogtertjies wat hulle krulhare verwens , tot nuwe insigte bring.

Jacobs, Jaco: Sasha word stil(LAPA, 2019) Illustrasies deur Angela Banks.

Sasha luister graag na al die verskillende geluide wat haar omringwaar sy ookal gaan. Toe alles om haar tjoepstil word maak sy ‘n plan om haar eie musiek ook te maak.

Banks se illustrasies is heel treffend en mooi. Ek het veral gehou van die dogtertjie en die met die ysblokkie wat op die warm sement smelt ; die naaldekoker “wat roerloos in die lug hang”, en die goudgeel blom “wat stadig-staadig oopvou”.  Hier is ‘n wêreld van klanke wat kinders kan namaak en na luister, terwyl hulle die stemmingsvolle illustrasies geniet.

Williams, Margery: Die hasie van fluweel-‘n storie oor hoe speelgoed rêrigwaar word( H&R, 2019) Vertaal en verwerk deur Linda Rode. Illustrasies deur Theodore Key.

Hierdie pragtige boek kan nie anders as om my gunsteling prenteboek te wees van die afgelope tyd nie!  Dit was nog altyd my eie begeerte dat hierdie klassieke werk in Afrikaans vertaal moet word, en wie is nou meer geskik as Linda Rode met haar kennis van en liefde vir stories, en haar wonderlike vermoë om die mooiste sensitiewe teks te skep.

Dit is ‘n voorleesboek, selfleesboek vir oud en jonk. ‘n Nostalgiese reis na die wêreld van ‘n kind met sy speelgoed-hasie wat sy  kosbaarste speelding is. Totdat hy siek word, die hasie weggegooi moet word, en in die asblik beland.

Maar wanneer jy baie lief was vir iemand, en dalk self droom om werklik te word soos die ander hasies, is daar altyd ‘n towerfee wat jou hiermee kan help. 

‘n Boek om te  koester en met kleinkinders, grootmense en alle kinders te deel.

Hoogs aanbeveel. Die illustreerder verdien ook spesiale erkenning vir sy fyn aanvoeling vir die teks waar hy belangrike elemente verweef in die agtergrond en in situasies. Sagte kleurskakerings dra by tot die sensitiewe verhaal deur die regte atmosfeerte skep.

Van towermeisie en 'n kat tot 'n betowerende jeugboek Raaiselster

Grobler, Mari:  Bella en Sebastiaan( Tafelberg, 2019) Illustrasies deur Alex van Houwelingen.

Hierdie aantreklike leesboek vir 9-12jariges bevat vier stories oor Bella en haar kat Sebastiaan, nl. Bella en die dorpsmoles, Bella en die talentkonsert, Bella en die katteskou en dan Briljante Bella waar sy met ‘n kamera versteek in haar bril besighede ondersoek om vas te stel of hulle goeie diens aan die publiek lewer.

Die dorpie Wag-‘n bietjie waarheen sy met haar kat en towerstaffie getrek het, is maar bra vervelig. Maar Sebastiaan weet onverwagte situasies kan opduik as Bella impulsief begin toor, soos nou waar hulle hele huis in die dorpstraat verwyn!

Bella besluit om aan ‘n talentkompetisie deel te neem, natuurlik sonder veel talent. Haar groot talent as towenaar sal beter gebruik word as sy kulkunstenaar speel. End it is sowaar ‘n briljante idee van Sebastiaan.

Bella besluit om Sebastiaan vir ‘n katteskou in te skryf, want daaris ‘n afdeling vir gewone huiskatte ook. Hy is gladnie ingenome met die idee nie, maar toe hy hom vererg vir die verwaande skoukatte, word hy ‘n baie mak ramkat met goeie skoumaniere!

Die lewendige teks en oortuigende verhouding tussen Sebastiaan en Bella sal katliefhebbers onder die jongklomp lekker pret verskaf. Die vier stories is net die regte lengte en so vermaaklik dat jong lesers nie verveeld sal word nie.

Goosen, Troula: Raaiselster( H&R, 2019).

Met die eerste boek in hierdie historiese jeugroman reeks, Raaiselklip, het Troula Goosen reeds 12-14jariges betower met die kombinasie van fantasie en avontuur wat afspeel in die Kaap van lank gelede.

Raaaiselster neem sommer vanuit die staanspoor die leser mee op ‘n opwindende en verassende avontuur  met Leopold en sy reis saam met die togryer na die diamantvelde van destyds.   

Die storie”verhoog” word geskep met Leopold wat na sy ma se dood haweloos en geldloos met net sy ma se beursie en onervare ‘n togryer se handlanger word omdat die ou man se hond Asem hom uitgesoek het om een of ander onverklaarbare rede. Sarel is die ander metgesel, en hy vertel hom gou dat dit ‘n gevaarlike rit gaan wees, veral met gerugte van die Verdwaalding wat in die Skurweberge ronddwaal. Die trio word aangevul deur die tolwagter Arius en in Ceres met die pragtige donkerkop meisie wat in ‘n lykswa ry en hom dadelik betower. 

Emily se pa is ‘n geoloog, en hy bring gereeld stersplinters van ‘n ster wat in 1838 geval het huistoe.

Die raaisel verdiep as ook Leopold ontdek dat hy ‘n soortgelyke “klip” van sy ma ronddra, en wat is in die sakkie wat Arius vir oom Barend gestuur het?  En toe is Sarel ook ‘n meisie Sara!  Emily glo hulle is gestuur om haar te help om die raaisel van die stersplinters te verstaan.

Die swart doodskis van Arius ontsluit nog meer geheime oor hul herkoms ; en dan is daar nog altyd die rondsluipende Verdwaalding waarvoor hulle almal baie bang is, en wat die leser menigmaal na jou asem laat snak!

Die verhaal ontwikkel tot ‘n interessante klimaks met Sara wat haar voorouers se teken vind, en vir al die karakters word die simboliese betekenis van die stersplinters, en die openbaring van die ware identiteit van die Verdwaalding waarin hulle almal ‘n sentrale rol speel, duidelik.

Hierdie is ‘n uitmuntende verhaal waarin geskiedenis, avontuur, raaisels, kalwerliefde en  interessante karakters elkeen met ‘n persoonlike rol en plek, nou verweef word tot ‘n leeservaring wat jongmense sal betower. Stadig maar seker word elke stukkie van die raaisel bymekaar gebring, en die boodskap is duidelik dat elke individu kan bydra om iets positiefs en blywend te laat gebeur, en dat haat en hartseer tog met deernis uit hierdie Skurweberge kan verdwyn voordat dit die hele gemeenskap oorweldig en vernietig.

Troula Goosen verdien ‘n groot kompliment vir haar heerlike verbeeldingsvlug wat sy gebruik om soveel lesers te betrek by die genot van lees en die blywende waarde van ‘n goed beplande en deurdagte leeservaring. Hoogs aanbeveel..    

   

'n Grillerige storie gevolg deur karre en kroeks

De Wet Hugo, Die meisie in die maanlig( H&R, 2019) Grilgrypers 4.

Die vierde titel in ‘n gewilde uiters grillerige reeks wat weereens jou as leser hipnotiseer met al die onverklaarbare en vreesaanjaende insidente in die lewe van die hoofkarakter Babette.

Babette se pa gaan oorsee vir werk en sy moet op Rustfontein gaan bly by tannie Theodora , die dorp waar haar pa se eerste liefde Heleen spoorloos verdwyn het. Die dorp het ook ‘n ou geskiedkundige begraafplaas, en Babette haat begraafplase na sy ‘n fliek oor zombies gesien het.

Dus met die intrapslag is die dorp vir haar onruswekkend en vreemd- sy moet in ‘n Victoriaanse herehuis bly; die straat is Angelierstraat en vir haar is angeliere begrafnisblomme, en in die voortuin staan ‘n grafsteen.

Sy word ontmoet deur die tante en ‘n seun Tiaan wat haar dadelilk vertel dat daar ‘n musiekproduksie by die plaaslike teater gedoen gaan word, en sy is mos musikaal. Sy verneem ook dat oom Carel ‘n lyksbesorgerwas en ‘n gedeelte van die huis was sy lykshuis.

Die toneelstuk gaan oor zombies en monsters, en sy verneem ook van Avani dat die begraafplaas deur ‘n meisie se familie vervloek is  tot ‘n zombienes.

So skep die skrywer op vernuftige wyse ‘n toneel waarin Babette meegesleur word in vreemde gebeure; o.a. ‘n zombie in haar klerekas;  sy word agtervolg deur ‘n vrou in ‘n swart lykswa, sy begin zombies sien , en in haar klerekas sien sy ‘n tienermeisie met ‘n halwe gesig in ‘n wit rok wat lyk of bloed oor haar gerëen het… 

Geleidelik word die verhaal opgebou tot die skrikwekkende finale gebeure waar Babette om haar lewe moet veg…die onsterflikes op die dorp gebruik die zombies om onskuldige kinders na die begraafplaas te lok…

De WetHugo skryf met vernuf en ‘n ryk verbeelding om die lesers heeltemaal te betrek by ‘n grillerige verhaal. Daar is uiteindelik ‘n goeie balans tussen fantasie en die werklikheid wat vir Babette toe heeltemaal gerusstellend verloop.

Hierdie genre is uiters gewild by jong lesers, en Grilgryper 4 stel nie teleur nie. 

Walliams, David: Karre en kroeks( PROTEA, 2019) Afrikaans deur Kobus Geldenhuys.

As daar nou een skrywer van jeugboeke is wat lesers op ‘m mallemeule-vaart kan neem is dit ongetwyfeld Walliams.

Daar het reeds 11 vertaalde werke van hom in Afrikaans verskkyn by PROTEA uitgewers, en elke boek is net een groot plesier om te lees.

Frank is tog te trots op sy pa wat ‘n kampioen renjaer met stampkarre is in sy ou Mini Queenie. Maar met ‘n ongeluk verloor hy sy been, sy vrou Rita verlaat die twee en finansiëel gaan dinge ook maar broekskeur. So raak hy betrokke by gevaarlike boewe, hy leen geld by Meneer Groot sy vrou se nuwe man en beland in die tronk toe hy Frank teen die boewe wou beskerm.

Frank is egter ‘n seun met groot planne. Hy dink ‘n meesterplan uit om sy pa uit die tronk te kry en die geld wat uit die bank gesteel is weer terug te plaas.

  Die verhaal word uitmuntend aangevul met Tony Ross se sketse; verskeie letterfonte word gebruik om dinge nog lewendiger te maak, en afgesien van al die jaende motors is daar interessante karakters soos pastoor Judith, tannie Flip en Raj die winkelier wat hom help om sy pa uit die tronk te laat ontsnap.

Walliams gee vrye teuels aan sy verbeelding, en kyk met ‘n soms siniese blik na die karakters in sy verhaal. Veral seuns sal diet Karre en Kroeks baie geniet; en ongetwyfeld word die pa-seun verhouding positief en met waardering uitgebeeld. Hoogs aanbeveel.

 

Pragtige prenteboeke vir groot plesier

Blabeley, Aaron: Moeps die skelm,  Moeps die Mops, en Moeps die wenner( Protea, 2019). Rymvertalings deur Philip de Vos.

Hierdie 3 hardeband prenteboeke met Moeps as die astrante sentrale karaktertjie sal die harte van jong lesers verbly. As die skelm gee hy altyd arme Worsie skuld vir alles want hy kan vreeslik jok om sy sin te kry. Maar sy lus vir beskuitjies laat hom sleg tweede kom as hy nie die rolbal agter die pak sien nie. Nou is sy lyf vol pyne en hy is minus ‘n tand!

In Moeps die Mops is hy vreeslik selfsugtig en wil niks met Worsie deel nie. Alles is syne, en toe hy sy speelgoed op ‘n hoop pak en daar bo-op gaan staan, verloor hy sy balans en tuimel grond toe deur die venster. Nou deel hy alles, tot hy weer herstel!

In Moeps die wenner is dit baie duidelik dat hy  altyd moet wen. Met ‘n eet kompetisie is hy so vraatsig dat hy sowaar sy bak insluk!  En toe die bak hom weer teen die kop tref en hom in ‘n blik instamp, word hy sommer baie bedees en minder goor.

Philip de Vosse rympies maak die teks lewendig, snaaks en groot pret om te lees. Die skrywer se illustrasies van Moeps en Worsie is kleurvol, vol beweging en aksie belaai.

Die boeke behoort vele jong aanhangers te geniet.

Grobler, Piet: Franciscus en die diere ( Protea, 2019) Uit Nederlands vertaal deur Amelia de Vaal.

Fransiscus en sy vriend Esel is lief vir die natuur, die dierelewe , en beide glo aan die goedheid van dinge en met hul reise vul hulle mens en dier met mooi gedagtes.  Die voëls word geinspireer om te sing en vreugde te versprei; hy red ‘n konyn uit ‘n valstrik, ‘n klomp visse uit ‘n net , en selfs ‘n gevaarlike bloeddostige wolf word rustig as Franciscus hom inspireer om niemand dood te maak nie. Toe esel oud word en moeg, bedank Franciscus hom vir sy vriendskap en dat hulle saam die wêreld ‘n mooier plek kon maak.

Talentvolle Piet Grobler skep hier ‘n verhaal wat die boodskap van goedheid en liefde oordra in sy kenmerkende delikate illustrasies van voëls en diere.

Sprokies met lesse:

Nicholson, Sue:   Sneeuwitjie die sokkerster( H&R, 2019) Illustrasies deur Flavia Sorrentino. Afrikaans deur Kobus Geldenhuys. -  ‘n storie oor spanwerk.

Karakters wat bekend is in fëeverhale word hier ingespan om kinders te leer oor spanwerk.  Sneeuwitjie is mal oor sokker, maar sy speel selfsugtig en nie as deel van ‘n span nie. Gouelokkies, Repelsteeltjie en die goeie fee Esmeralda help haar ombeter as spanspeler deel te neem.   

Op die laaste bladsy word besprekingspunte vir onderwysers en ouers gegee,  en selfs om ‘n klaskoerant te maak.

‘n Heel oorspronklike benadering tot stories, en omdat geliefde karakters in ‘n eietydse omgewing geplaasword om ‘n boodskap oor te dra, behoort die boeke sukses te behaal.

Nicholson, Sue: Word wakker, Doringrosie! ( H&R, 2019) ‘n Storie oor verantwoordelikheid.

Doringrosies was nogal lui, en toe sy ‘n ponie vir haar verjaarsdag vra, is haar ouers nie seker dat sy regvir hom sal sorg nie. Prins word aanfanklik goed versorg, maar mettertyd sorg sy al minder vir Prins.  Prins besluit om weg te loop, en met Esmeralda se hulp lok sy hom terug en voortaan is sy ‘n verantwoordelike eienaar. 

Kinders word hier aangemoedig om sade te plant en daarvoor te sorg.

Nicholson, Sue: Aspoestertjiese balletskoene( H&R, 2019) ‘n Storie oor omgee.

Aspoestertjie is   lief vir dans, maar toedaar ‘n dansskool op die dorp oopmaak, het sy nie geld om balletskoene te koop nie.  Sy help altyd die ander sprokiesvriende, en Sneeuwitjie skenk skoene vir haar, maar hulle is te groot; Doringrosie se skoene is te klein. Die goeie fee Esmeralda is siek, maar onthou uiteindelik van haar ou balletskoene wat natuurlik  Aspoestertjie perfek pas.

Nicholson, Sue: Jan breek die boontjierank( H&R, 2019) ‘n Storie oor eerlikheid.

Jan is vreeslik lief vir boomklim. Op ‘n dag waarsku sy ma hom om nie teen hulle jong boontjie ranke op te klim nie, want hulle kan breek end an is hulle sonder boontjies. Maar Jan luister nie. Hy breek die ranke, maar vertel eers nie vir sy ma die waarheid dat hy dit gebreek het nie. Later komhy jtog met die waarheid te voorskyn, en die goeie fee  Esmeralda gee hom ‘ntowerboon wat hy plant sodat hulle lekker boontjiebredie kan maak.

Kinders word aangeraai na besprekingspunte om ‘n brief te skryf soos Jan bv. sy ma om verskoning vra oor sy aanfanklike leuen.

Ek sien uit daaarna om te hoor hoe die boeke ontvang word deur die publiek.

Smit, Louise: Bennie Boekwurm se mooiste sprokies, 2. ( H&R, 2019) Illustrasies deur Johann Strauss.

5  Bekende sprokies word oorvertel deur Louise Smit, nl. Rooikappie, Die skoenmaker-kaboutertjies, die Dieremusikante van Bremen;  Duimelina en Sneeuwitjie en die sewe dwergies.  

Bennie Boekwurm lees die stories voor aan  die kinders wat tog te graag na hom luister.

Hierdie is die tweede boek met sprokies , beide geïllustreer deur Johann Strauss.  En watter pragtige werk het hy nie gedoen nie! Daar is soveel persoonlikheid in elke getekende karaktertjie; die boek laat ‘n gevoel van vrolikheid en genot met laggende vrolike karakters ,  Duimelina in haar pienk rok is asemrowend mooi; Wolf is regtig bangmakend , en Sneeuwitjie se nare stiefma  is treffend jaloers geteken.   Strauss doen soos altyd uitstekende werk. Hoogs aanbeveel.

Bennie Boekwurm se besige pretboek( H&R, 2019) Gebaseer op die karakters geskepdeur Louise Smit. Ilustrasies deur JohannStrauss en Luan Serfontein.

‘n Pretboek wat jong lesers baie plesier gaan verskaf, want hier is die geleentheid om hul karakters soos Mokkie Mol met kolletjies te verbind; kleure te identifiseer; Sarel Seemonster in te kleur; bytjies saam te groepeer wat eenders lyk; ‘n doolhof te volg om Bennie se bril te vind; en o.a. Sarel Seemonster te help om by die strand uit te kom.

‘n Lekker geskenk vir kinders, vergesel van die twee boeke met sprokies.

Vels, Verna: LieweHeksie en die pampoene( H&r, 2019) Gebaseer op die oorspronklike verhaal . Illusrasies deur Vian Oelofsen.

Drie titels het alreeds in hierdie keurige reeks verskyn, elke boek ‘n kunswerk deur die talentvolle Vian Oelofsen. Liewe Heksie en Matewis is besig om pampoene en klippe op die dak te pak sodat die sinkplate nie kan wegwaai nie. Kwaaitjie Kabouter bring sy boetie Kleinkwaaitjie om die nag by Heksie deur te bring. Hy moet by die Silwer Roos gaan waghou.

Toe Heksie buk om haar besem op te tel sodat hulle kan afvlieg, stamp sy die besem van die dak af. Hulle moet nou die nag daar deurbring.

Twee gifappeltjies het reeds die Silwer Roos gesteel, en sluip nou haar huis binne om haar horlosie te steel. Heksie en Kleinkwaaitjie gooi toe pampoene van die dak af, wat die twee gifappels vinnig laat spaander. Die Silwer Roos en Heksie se horlosie is veilig.

Pragtige groot format boeke met elke bladsy kunstig gerangskik sodat kinders net kan lees en geniet. Die illustrasies is puik; bv.die waentjie met die Silwer Roos tussen fyn blou blommetjies omring deur stukkies pampoen en twee muise en ‘n naaldekoker wat vrolik toekyk.   Hoogs aanbeveel.  

  

 

Skandalige susters Smit, tweede kans en ruk-en-rol-rugby

Radloff, Adeline en Van Houwelingen, Alex: Die skandalige susters Smit( Tafelberg, 2019)

Sara Sloot-Smit hoor herhaaldelik van haar ouers hoe ‘n gelukkige meisie sy is. Sy woon in ‘n buurt wat getuig van welvaart, sy het al die geleenthede moontlik in haar goeie skool waar sy blootgestel is aan opgevoede kinders en bekwame onderwysers.  Haar ouers is baie belangrik en besig, en gevolglik spandeer hulle min tyd aan hul dogter.

Wanneer haar ouers met vakansie oorsee gaan, stuur hulle haar na haar drie tantes, haar pa se susters wat in die stad woon. Haar pa verwys gewoonlik na hulle drie onderskeidelik as die feeks,die flerrie en die rissiepit.

Met haar aankoms word sy oorval met liefde en opregte belangstelling. Die drie susters bestee elkeen ‘n week aan Sara en stel haar bekend aan hulle eie lewenswyses.

Sy leer dat die sirkus ‘n wonderlike plek is, saam met haar mooi tannie Silvie gaan sy swem, en tannie Sofia neem haar saam na die ouditeursfirma  waar sy werk.

Deesdae is sy ‘n baie gelukkige meisie want sy kuier gereeld by haar tantes:”want wat kan beter wees as om te kuier by die skone, die sompatieke, die sensasionele susters Smit?”

Wat ‘n heerlike leeservaring!  Radloff se teks laat die leser krul van plesier- met rym en lewendig en baie snaaks!  Beginner lesers se woordeskat sal met rasse skrede uitbrei, en vir voorlees is die boek ook ‘n wenner.

Die illustrasies sluit pragtig aan by die teks en maak ‘n groot bydrae tot die algemene aantreklike voorkoms van die boek. Hoogs aanbeveel.

Net so jammer dat Sara se ouers nie ook van die maniere en karaktertrekke van die drie susters wil aanleer nie! Dalk ‘n volgende keer.

Roux, Lize: Tweede kans ( LAPA, 2019)

 Hierdie is die 21ste titel   in die baie gewilde Stalmaats-reeks.

Anri en haar twee vriendinne ontmoet die nuwe seun Josh op sy eerste dag by hulle skool. Hy vertel hulled at sy pa ‘n nuwe ryskool op die dorp begin, Hoefslae, en nooi hulle uit om die opedag by te woon. Die drie vriendinne is betrokke by Dagbreek , die ryskool wat al die jare die enigste groot skool in die omgewing was.

Hoefslae gaan dus baie duidelik kompetisie wees, en so word die meisies se lojaliteit getoets.

Dan is Josh nog aantreklik ook, maar Anri is Jacques se meisie al word hy omgekrap omdat hulle die nuwe ryskool ondersteun het.

Hulle ontdek dat Josh se pa voorheen die Pegasus-ryskool in Pretoria gehad het waar hy gedagvaar is omdat ‘n ruiter ‘n ernstige nekbesering opgedoen het tydens ‘n ryles. Tannie Maja stel hulle gerus dat die skool nie skuldig was aan nalatigheid nie, end at Hoefslae Josh se pa se geleentheid is om weer te begin, en selfs as direkte kompetisie vir Dagbreek, sal hulle hom ondersteun indien die stories uitlek.

Lize Roux skryf met gemak; haar karakters word oortuigend uitgebeeld, en perdestories bly gewild by jong lesers; veral  waar die boek deel is van ‘n gewilde reeks met karakters wat reeks bekend is vir die lesers. Tweede kans verdien ‘n kans!  Lekker ligte leesstof.

Bergesio, Daniele en Fagnani, Francesco: Ruk-en Rol- Rugby( H&R, 2019) Afrikaans deur Kobus Geldenhuys.

Wat ‘n aantreklike prenteboek! 

Dit is Rico se droom om rugby te speel, al is hy brandmaer en veertjie-lig.

Die span se afrigter gee hom ‘n kans om te speel teen die gevaarlike rooispan. Rico is aanfanklik verskrik en raak nie aan die bal nie. Hy word plat geduik en uitgelag. 

Maar Rico is ‘n geweldige goeie danser, en toe ‘n ruk-en-rol-liedjie oor die luidsprekers begin speel gebruik hy sy ratsheid en vlugtige voete om punte aan te teken!  “So word ‘n rugbyster gebore: maer soos spaghetti en blugvoetig soos ‘n danser!”

Teen ‘n donkergroen agtergrond word die twee spanne in geel en rooi geteken. Beweeglike illustrasies wat met enkele kunstige lyne die spel aksie en vaart gee.  Die omslag met die maer seuntjie wat soos’n ballerina hom op die rugbybal balanseer is uiters treffend, ook met die heldergeel letters teen die donkergroen agtergrond. En Naas Botha, bekende oud-rugbyspeler dra ‘n positiewe aanmoedigende boodskap by met sy woorde” moenie die outjie vlak kyk nie- hy het murg in sy pype!”

Hierdie is ‘n mooi boodskap vir jong seuns wat dink hulle is nie fisies geskik vir rugby nie, om ook te probeer.      

   

Hokaai Lulu, Die dag van die draak, Zackie Mostert, Kleuterland en Skuif

Resensies 1/2019:

Viljoen, Fanie: Hokaai, Lulu( LAPA, 2018)  Illustrasies deur Elsbeth Eksteen.

Die gewilde reeks met kunstige Lulu as hoofkarakter kry ‘n 5de titel by! Lulu verjaar, en nadat die tweeling Alex en Alet haar eers skrik gemaak het met ‘n monster uit twee opblaas balle, word haar verjaarsdag soveel lekkerder as sy ‘n pragtige ponie Roset as geskenk ontvang!

Dadelik begin sy met rylesse by die skool waar die tweeling ook perdry.

Tannie Magriet van die Sonskyn-stalle vertel aan die kinders dat hulle binnekort op ‘n piekniek uitstappie gaan, en dat hulle kostuums kan dra. Dit is so reg in Lulu se kraal. Sy ontwerp eers vir haar vriendin Carmen ‘n pragtige rok, en vir haarself later ‘n verassing- sy is die koninging Marie Antoinette.

Hulle trek name uit ‘n hoed oor wie hul rymaat gaan wees. Sy trek  Alet se naam, , en is nie opgewonde om met ‘n aardsvyand saam te ry nie. Maar wanneer haar ponie skrik vir ‘n slang en sy in die gevaarlike woud beland, is dit Alet wat haar help. Die twee bring ‘n nag saam deur in die woud, maar word die volgende dag gered deur Lulu se pa. Alet moet saam met Alex kamstig ‘n vyand bly, maar Lulu besluit om Alet se droomrok te maak.   

Hierdie reeks tokkel die hartsnare van elke dogter wat soos Lulu pragtige klere wil dra, en wie se huislike omstandighede kommerloos en geborge is met genoeg versorging en omgee.  Elsbeth Eksteen sorg vir pragtige verbeeldingryke uitrustings en versterk die gevoel van sagte vroulikheid met haar illustrasies.

Viljoen, Fanie: Die dag toe die draak kom( Human& Rousseau, 2019). Illustrasies deur Tumi K. Steyn.

Twee boeke , een vir meisies en een vir seuns, met die hoofkarakters onderskeidelik ‘n seun en ‘n meisie , vertel die verhaal van ‘n jong kind in ‘n gesinsverband met ‘n ma en ‘n boetie of suster en die ma se vriend, Oom Jason.

Kyla is ‘n onskuldige jong kind wat nie kan verstaan hoekom haar suster gedurig in haar kamer wegkruip nie, en haar ook waarsku dat daar ‘n draak in hulle huis is. Kyla wonder wie die draak is, en eers wanneer sy alleen by die huis is en swem, word sy met die waarheid gekonfontreer.  Gelukkig is sy dapper, en gewapen met die rympie wat Juffrou Arendse die kinders geleer het, o.a. dat sy ‘n lyf het, maar dit is hare alleen.

Die skrywer sluit ‘n belangrike afdeling in waarin die kinders  geleer word hoe om ‘n draak te identifiseer, oor goeie en slegte vrees, veilige en onveilige vat, geheime wat goed en sleg is, en wat jy kan doen om jou teen ‘n draak te beskerm.  

Daar is ook handige inligting vir ouers en onderwysers, ‘n verwysing na webblaaie op die internet, en instansies waar hul om hulp kan gaan met selnommers. Philip de Vos het gehelp met die rympie.

Hierdie twee boeke behoort in elke biblioteek, skool en ook in tuisversamelings, veral waar dit aanvullend is tot min, indien enige, soortgelyke boeke in Afrikaans. Hoogs aanbeveel.

Jacobs, Jaco:  Zackie Mostert en die monster-melkskommel( LAPA, 2019)

Zackie en Vincent is oortuig hierdie gaan die goorste skoolvakansie ooit wees, want Anton en sy neef verhoed hulle om in die park te speel en bedreig hulle met hul monster watergewere; by Vincent hulle se huis word gebou, en Zackie se huis is ook ‘n gevaar-sone met die tweeling Zita en Zander wat langsaan by mevrou Langenhoven kuier, en uiters vervelige  geselskap is.

Maar dan is daar ‘n kompetisie om monster-mekskommels te drink, en dit is dalk die geleentheid vir die twee maats om die Zirts 4000 waterpistole te wen!

Ongelukkig neem Anton ook aan die kompetisie deel. Zackie dink hy is sy grootste teenstander, hulle is gelykop, maar die tweeling wen sowaar die kompetisie! So bring die vakansie ook nuwe maats, en dit mag dalk die beste vakansie ooit wees!

‘n Gewilde reeks, altyd groot pret.

Jacobs, Jaco: Zackie Mostert en die fantastiese fliek( LAPA, 2019).

Agent Felix en sy hond Flitz is die twee maats se gewildste aksie program. Zackie se pa vertel hom dat die vervaardigers ‘n Felix en Flitz –fliek gaan maak, en hulle is op soek na jong akteurs om in die fliek te speel.

Hulle besluit om vir die oudisies te gaan, maar eers moet hulle karatelesse neem. Maar natuurlik is Anton die boelie hier en trek Zackie en Vincent ‘n nare  streep- altwee doen beserings op en word buite aksie gestel.

In die parkie lyk dit asof  Frankenstein  die vreemde hond herken wat verdwaal het.  Zackie besef dat dit Fitz van die tv-reeks is, eintlik Peanut, en hulle  moet die hond by die teater aan sy eienaar terug besorg.  So kry die twee maats tog rolle in die fliek, en Anton kry die rol van Goor Elsa, ‘n meisie!, tot hul groot vermaak.

Die 16de titel in hierdie gewilde reeks waarin die twee maats tog vir Anton die boelie die stof laat byt.

Omnibusse :  Roux, Lize: Stalmaats omnibus 3( LAPA, 2019);  en   Van Baalen, Theresa:  Sanri Steyn omnibus 1 en 2( LAPA, 2019 ).

Dit is so belangrik dat gewilde reekse soos die Stalmaats-reeks en Sanri Steyn-reeks ook in omnibusse verskyn.  Enkel titels in reekse verdwyn gereeld uit biblioteke , deur diefstal of omdat die boek reeds in ‘n swak toestand is en onttrek moet word uit die versameling.  Lesers van reekse wil die volgende titel in die reeks lees, en met die omnibusse word  ‘n reeks soveel meer toeganklik.

Johan Strauss verdien komplimente vir sy wonderlike illustrasies vir die Sanri Steyn- reeks.

Lochner, Helena J.F. : Kleuterland( PROTEA, 2019) Illustrasies deur Alida Bothma.

Kleuterland was oorspronklik deel van die reeks van ses bundels, naamlik Diereland, Storieland, Kammaland en Avontuurland.   PROTEA uitgewers bring hiermee  die geliefde reeks weer na nuwe jong lesers sodat Lochner se bydrae tot die Afrikaans kinderlektuur nie verlore gaan nie. Alida Bothma het gesorg vir ‘n bekoorlike vars nuwe omslag. Die inhoud word keurig aangebied op glanspapier, en met Bothma se illustrasies deurgaans effektief geplaas sodat teks en illustrasies saamwerk tot ‘n baie aantreklike boek.

Kleuterland is ‘n versameling van 40 stories . In die eerste ses stories bestaan die woorde slegs uit drie letters, gevolg deur woorde wat groei na vier tot  vyf letters en later moeiliker langer woorde.

Die druk is lekker groot en mooi gespasiëer op die bladsye. Kleuterland is ideal vir voorlees en vir kinders wat self begin lees.Soos hul vorder in die boek kan hulle ook geleidelik langer en moeiliker woorde  baasraak.  Ek is dankbaar oor hierdie inisiatief om ‘n geliefde skrywer ook vir ‘n nuwe generasie beskikbaar te maak.

Nie-fiksie:

Ince, Martin:  Skuif( PROTEA, 2019)

Vanaf die begin van lewe tot in die toekoms word die evolusie van die wêreld in hierdie groot formaat-boek ( 370x272mm) uitgebeeld in ‘n toeganklike verstaanbare teks en met kaarte en illustrasies wat die publikasie uiters aantreklik maak.

‘n Tydlyn, woordelys, indeks en  erkennings, ook aan die Natuurhistoriese museum in London vir illustrasies.

Inleidend word die dans van die kontinente bespreek, gevolg deur die verskillende chronologiese tydperke wat 4,5 miljard jaar gelede begin met die vorming van die aarde, gevolg deur tydperke tot 50 miljoen jaar gelede en vandag-2000HJ- die Antroposeen tydperk, en ter afsluiting die toekoms vanaf bladsy 72.

Prakties gesproke met biblioteek versamelings in gedagte, sou ek nie die boek plaas in sirkulasie nie, maar wel in ‘n naslaan afdeling.  Hierdie is meer wat ek sou beskryf as ‘n “koffietafel-boek”, baie pragtig , maar moeilik om te hanteer –dit moet op ‘n oppervlakte neergesit word vir makliker hantering.